panie Marku
  • Na Ukrainę czy do Ukrainy?

    17.11.2021
    17.11.2021

    Dzień Dobry. Skoro mówimy do w kontekście państwa (do Polski, do Dominikany, do Rosji), to dlaczego mówimy na Ukrainę, na Białoruś? Czy to wersje niepoprawne i powinno się mówić do i w w zestawieniu z tymi krajami?

  • na zakupy do…?
    2.02.2011
    2.02.2011
    Dzień dobry!
    Jakiej litery tu użyć w nazwach sklepów? Wielki słownik ortograficzny Polańskiego (2010) nie rozwiązał wątpliwości. Niektóre zezwala pisać od małej litery: empik, pewex, cepelia, desa, delikatesy (reguła [131]?), inne podaje tylko wielką literą: Auchan, Carrefour, Ikea, Tesco (reguła [83]?). Biedronki, L/lidla, M/media, M/markt zaś nie zamieszcza. A zatem dokądże pójść?
    Pozdrawiam
    Aleksander Durkiewicz
  • nazwy żeńskie
    9.09.2003
    9.09.2003
    Szanowni Państwo!
    Czy można o kobiecie powiedzieć bankierka, finansistka? Przejrzałam internetowe słowniki i znalazłam jedynie formę męską: bankier, finansista.
    Serdecznie dziękuję za pomoc,
    Dorota Górnicka-Urban
  • negacja a rząd czasownika
    13.04.2001
    13.04.2001
    W jednej z ulotek reklamowych pewnego sklepu widnieje takie hasło: Te marki już znasz. Tę cenę jeszcze nie! Czy forma tę cenę jest w tym miejscu poprawna? Czy nie powinno użyć się formy tej ceny?
  • niewiasta
    18.10.2005
    18.10.2005
    Czy słowo niewiasta obejmuje również pannę, dziewicę, czy dotyczy tylko kobiet zamężnych? Pytam w związku z tekstem przygotowywanym do publikacji. Słownik i encyklopedia nie pozwalają tej kwestii rozstrzygnąć.
    Pozdrawiam,
    Marek Nalewajka
  • nóż typu finka
    8.02.2012
    8.02.2012
    Narzędzia medyczne nazywane są często eponimicznie np. cewnik Foleya. Spotyka się też nazwy, gdzie człon odimienny jest poprzedzony słowem typu, np. aplikator typu Fletcher(a). Czy poprawną jest forma aplikator typu Fletchera, czy – aplikator typu Fletcher (analogicznie do nóż typu finka)? Wydaje mi się, że poprawną jest forma z dopełniaczem, bo jest to narzędzie typu skonstruowanego przez Fletchera, a nie narzędzie przypominające Fletchera, osobę wszak, nie przedmiot.
  • odmiana nazwisk niemieckich
    27.04.2011
    27.04.2011
    Dzień dobry!
    Proszę o pomoc w odmianie trzech niemieckich nazwisk:
    1) Merkel (Friedrich Sigmund) – ciałko Merkla czy Merkela,
    2) Meckel (Johann, Friedrich) – chrząstka Meckla czy Meckela,
    3) Spee (Ferdinand Graf) – krzywa Spee, Spee’go…?
    Czy ostatnie nazwisko czyta się [szpe]?
    Pozdrawiam
    Marek
  • Ole Ole! i podwójny wykrzyknik
    11.01.2014
    11.01.2014
    Jeśli nazwa własna ma na końcu swojej nazwy np. wykrzyknik, to czy należy stawiać kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik w zdaniu, które jest nią zakończone? Np.
    „Byłeś w Ole Ole!?” – „Nie byłem w Ole Ole!.” – „To idź do Ole Ole!!”

  • osąd i ocena
    28.12.2011
    28.12.2011
    Szanowni Państwo!
    Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
    Z poważaniem – Karon
  • państwo Sienkiewicz czy państwo Sienkiewiczowie?
    14.03.2003
    14.03.2003
    Dzień dobry.
    Moje pytanie jest być może trywialne, ale byłbym wdzięczny za odpowiedź: jeśli Henryk Sienkiewicz (wraz z małżonką – Marią), chciałby przymocować na drzwiach wejściowych do swojego domu wizytówkę, to powinna ona brzmieć M.H. Sienkiewiczowie czy też M.H. Sienkiewicz?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Marek J.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego